همانطور که شاهدیم در سالهای اخیر نگارش برنامه سالانه مدارس توسط مدیر و معاونین از اهمیت خاصی برخوردار شده است و مسئولین آموزش و پرورش هر ساله در تلاشاند که این موضوع را مهمتر جلوه داده و مدیران و سایر کادر آموزشی و تربیتی مدرسه را مجاب نمایند که به نگارش برنامه سالانه و تقویم اجرایی بر اساس طرحهای ارسالی از آموزش و پرورش نمایند. چرا که نگارش یک برنامه سالانه قوی به همراه تقویم اجرایی آموزشی و پرورشی مستلزم رعایت نکاتی است که شامل بخشنامههای ارسالی از وزارتخانه آموزش و پرورش میشود.
میتوان گفت مدیران پژوهشگر و معاونینی که در تلاشاند که مشکلات و معضلات آموزشی و تربیتی خود را به کمک نگارش یک برنامه سالانه و تقویم اجرایی قوی حل کرده و به چشم اندازهای درسی و تربیتی مدرسه در حل چالشهای پیش رویشان کمک کنند میبایست این نکته را در نظر داشته باشند که یک برنامهریزی صحیح نیازمند داشتن هماهنگی و همکاری در میان اعضا و همچنین مشارکت اولیا و اداره آموزش و پرورش در راستای تامین بودجه کافی در جهت اجرای طرح است. و در صورتی که بودجه کافی نباشد ناچارند برنامهای مختصرتر و با محدودیت بیشتری تنظیم کنند که بتوانند آن را به صورت عملی و اجرایی در آورند.
برنامه سالانه طرح تدبیر
با توجه به آنچه درباره برنامه سالانه و تقویم اجرایی گفته شد باید گفت که این برنامهها در قالبهای مختلفی طراحی و تنظیم میشوند و این نوع طراحی بستگی به موارد زیادی از جمله سطح علمی دانش آموزان، نوع مدرسه و مقطع تحصیلی دارد. برنامه سالانه طرح تدبیر نوعی از برنامههای ذکر شده است که معمولا در مقطع ابتدایی نگارش میشود. مدیران مدارس ابتدایی میکوشند با طراحی برنامه سالانه طرح تدبیر و تقویم اجرایی مربوطه به بهترین شکل ممکن بتوانند در راستای عمل به تئوریهای سند تحول بنیادین مشارکت نمایند. در برنامه سالانه طرح تدبیر علاوه بر مدیران مدارس معاونین نیز سهم عمدهای دارند به طوری که این نوع برنامه توسط معاونین مختلف و به طرق گوناگون نوشته میشود از جمله :
- برنامه سالانه معاون آموزشی بر اساس طرح تدبیر
- برنامه سالانه معاون پرورشی بر اساس طرح تدبیر
- برنامه سالانه معاون اجرایی بر اساس طرح تدبیر
- برنامه سالانه معاون عمومی بر اساس طرح تدبیر
- برنامه سالانه مربی بهداشت بر اساس طرح تدبیر
- برنامه سالانه مشاور بر اساس طرح تدبیر
نکته جالب توجه بحث امتیازدهی عوامل و پستهای سازمانی به خود است که همین امر باعث ایجاد حس رقابت در آنها شده و به بهبودی هر چه بیشتر اوضاع کمک شایانی میکند. بنا براین در این مقطع نگارش برنامه سالانه طرح تدبیر تایید میشود.
طرح تعالی مدیریت مدرسه
نوع قدرتمند دیگری از برنامه سالانه در مقطع متوسطه اول و دوم طرح تعالی مدیریت کیفیت مدار یا همان طرح تعالی مدیریت مدرسه است. در مدارس مقاطع بالاتر از ابتدایی نظیر مقاطع متوسطه اول و متوسطه دوم برنامه سالانه طرح تعالی مدیریت مدرسه مطرح میشود. در طرح تعالی مدیریت مدرسه که نوعی دقیق از برنامهریزی توسط مدیران و معاونین مدرسه است. این برنامه شامل یازده محور دقیق و کامل است که محور یازدهم مربوط به هنرستانها و ده محور دیگر مربوط به مدارس مقاطع دیگر است. در طرح تعالی مدیریت مدرسه کلیه محورها و فرمها به صورت دقیق و زمانبندی شده تنظیم شدهاند و به صورت پیشنویس در اختیار مدیران محترم قرار داده میشود.
مدیران مدارس بر اساس محورهای پیشنویس شده و با توجه به امکانات و بودجهای دارند برنامهریزی خود را در قالب طرح تعالی مدیریت کیفیت مدار درآورده و پیشبینیهای لازم را به عمل میآورند.در رسیدن به اهداف آموزشی و پرورشی سایر معاونین نیز اعم از معاون آموزشی، معاون اجرایی، معاون عمومی، معاون فناوری و مشاوران از هیچ کوششی فروگزار نیستند و همه تلاش خود را جهت اجرای طرح تعالی مدیریت مدرسه به بهترین شکل ممکن میکنند. طرح تعالی مدیریت کیفیت مدار حدودا سه یا چهار سال است که در میان مدیران جای خود را باز کرده و با استقبال بینظیری مواجه شده است. به احتمال قریب به یقین از سالهای آینده این طرح در مقطع ابتدایی هم برگزار شده و جای طرح تدبیر را هم بگیرد.
بانک فایل پژوهشی معلمان، منبعی قوی در راستای برنامه سالانه
در واقع در نهایت باید عنوان کرد که با توجه به اینکه مدیران و سایر عوامل مدارس نیازمند طراحی و تدوین صحیح برنامه سالانه و تقویم اجرایی هستند. از این رو بانک فایل پژوهشی معلمان اقدام به تهیه و تنظیم بهترین و قوی ترین نمونه برنامه سالانه مدارس و تقویم اجرایی بر اساس برنامه سالانه طرح تدبیر و طرح تعالی مدیریت مدرسه نموده است. فرهنگیان محترم میتوانند با مراجعه به این پایگاه از کلیه نمونه برنامه سالانههای برگزیده کشوری استفادههای لازم را ببرند.
منبع : بانک فایل پژوهشی معلمان